خار پاشنه، که با نام‌های التهاب فاشیای کف پا یا پلانتار فاشیایت نیز شناخته میشود، مهمانی ناخوانده است که درد شدیدی را به پاشنه پا هدیه می‌دهد. این درد، دردی که گویی خاری در پاشنه فرو رفته و مانع از گام برداشتن میشود. خار پاشنه این یار ناخوانده، معضل بسیاری از افرادی است که به طور مداوم روی پاهای خود می‌ایستند.
آشنایی با خارپاشنه:
خار پاشنه با نام انگلیسی (heel spur) یک زائده استخوانی است که در قسمت زیرین استخوان پاشنه ایجاد می شود. این زائده اغلب همراه با التهاب فاسیای کف پا که نوار ضخیم بافتی است که استخوان پاشنه را به انگشتان وصل میکند است. وقتی بافت نرم فاسیای پلانتار تحت فشار مکرر قرار میگیرد، این فشار به پاشنه پا منتقل شده و در نهایت منجر به تشکیل زائده استخوانی به نام خار پاشنه میشود. بسیاری از افرادی که دچار خارپاشنه هستند از درد این التهاب شکایت دارند. این عارضه اغلب هنگام صبح یا پس از استراحت طولانی. همچنین ممکن است با التهاب و تورم در ناحیه پاشنه همراه باشد.
علت ایجاد خارپاشنه:
خار پاشنه عمدتاً به دلیل فشار یا فشار طولانی مدت روی فاسیای کف پا که در بالا اشاره کردیم ایجاد می شود.
این فشار میتواند به دلیل عوامل مختلفی رخ دهد، از جمله:
- اختلال اسکلتی پا: اختلال اسکلتی پا، مانند صافی کف پا یا قوس‌های بلند که اگر در سنین پایین درمان نشوند و یا توجه‌ای یه وضعیت پاها نشود ممکن است به مرور زمان فشار زیادی بر روی فاسیای کف پا وارد کند و منجر به ایجاد خار پاشنه شود.
- استفاده بیش از حد یا فعالیت های تکراری: فعالیت هایی که شامل ضربه های مکرر بر روی پاشنه پا هستند، مانند دویدن، پریدن یا ایستادن برای مدت طولانی، می توانند به تدریج باعث تحریک و التهاب فاسیای کف پا شوند و در نتیجه خار پاشنه ایجاد شود.
- اضافه وزن بدن: اضافه وزن فشار بیشتری به پاها وارد میکند و میتواند خطر ابتلا به خار پاشنه را افزایش دهد.
- کفش نامناسب: پوشیدن کفش هایی که حمایت یا بالشتک مناسبی ندارند می تواند به ایجاد خار پاشنه کمک کند. به عنوان مثال، کفش های پاشنه بلند می توانند فاسیای کف پا و استخوان پاشنه پا را تحت فشار قرار دهند.
- افزایش سن: با افزایش سن افراد، فاسیای کف پا کمتر انعطاف پذیر می شود و بیشتر مستعد آسیب می شود و احتمال تشکیل خار پاشنه را افزایش می دهد.
تشخیص خارپاشنه:
تشخیص خارپاشنه بر اساس شرح حال بیمار و معاینه بالینی توسط پزشک متخصص صورت میگیرد. در طول معاینه، پزشک نواحی حساس و دردناک در پای بیمار را بررسی میکند. محل دقیق درد میتواند به تشخیص علت اصلی آن کمک کند. برای تأیید تشخیص و بررسی دقیق‌تر، پزشک ممکن است انجام آزمایش‌های تصویربرداری مانند رادیوگرافی (اشعه ایکس) یا ام آر آی (MRI) را تجویز کند.
در تصاویر رادیوگرافی، زائده استخوانی خار پاشنه به شکل یک برآمدگی استخوانی در پاشنه پا قابل مشاهده است. در گذشته، این زائده‌های استخوانی اغلب به عنوان عامل اصلی درد پاشنه شناخته می‌شدند و با جراحی برداشته می‌شدند. اما امروزه مشخص شده است که بسیاری از افراد دارای خار پاشنه، هیچگونه درد یا علائمی ندارند. بنابراین، وجود خار پاشنه به تنهایی نمی‌تواند دلیل قطعی درد پاشنه باشد و ممکن است عوامل دیگری نیز در ایجاد درد نقش داشته باشند.
در صورت تشخیص خار پاشنه، پزشک با توجه به شدت علائم و شرایط بیمار، بهترین روش درمانی را پیشنهاد خواهد کرد.
درمان‌های خار پاشنه:
درمان خار پاشنه اغلب بر تسکین درد و کاهش التهاب متمرکز است.
برخی از گزینه های درمانی رایج عبارتند از:
- 1. استراحت و اصلاح فعالیت: کاهش یا اجتناب از فعالیت هایی که درد را بدتر می کند می تواند به کاهش علائم کمک کند. استراحت دادن به پا و پرهیز از فعالیت‌های شدید میتواند به مرور زمان منجر به کاهش التهاب شود.
- تمرینات کششی: کشش عضلات ساق پا و فاسیای کف پا می تواند به کاهش تنش و تسکین درد کمک کند. ورزش هایی مانند کشش ساق پا، کشش تاندون آشیل و کشش فاشیای کف پا می توانند مفید باشند.
- مداخله ارتزی(کفی،صندل،کفش): پوشیدن وسایل ارتزی مانند کفی‌های طبی،صندل طبی، کفش طبی که براساس ویژگی‌های پای خود افراد برای خارپاشنه طراحی و ساخته میشود میتواند منجر به کاهش درد بسیاری شود به ویژه اینکه اگر در کفی این افراد قسمت خارپاشنه به طور دقیق توسط ارتزیست تشخیص داده شود و وزن‌گذاری دیگر در آن قسمت نداشته باشد منجر به رضایت زیاد بیماران میشود.
- 4. داروها: داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ناپروکسن یا ایبوبروفن میتوانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند. با این حال، مهم است که قبل از مصرف هر دارویی با یک متخصص مراقبت های بهداشتی مشورت کنید.
- فیزیوتراپی: فیزیوتراپیست می تواند بیماران را از طریق تمرینات و تکنیک هایی برای کشش و تقویت عضلات پا، بهبود انعطاف پذیری و کاهش درد راهنمایی کند.
- اصلاح کفش: پوشیدن کفش هایی با ویژگی‌های مناسب می تواند به کاهش علائم کمک کند. اجتناب از کفش های پاشنه بلند و کفش هایی با کف نازک نیز می تواند مفید باشد. همچنین میتوانید برای ویژگی کفش مناسب با متخصصان ارتزیست و پروتزیست مجموعه ما مشورت بکنید.
- تزریق کورتیکواستروئید: در برخی موارد،پزشکان ممکن است تزریق کورتیکواستروئیدها را به ناحیه آسیب دیده برای کاهش التهاب و تسکین درد توصیه کند. با این حال، این معمولا یک راه حل کوتاه مدت است و نه یک درمان طولانی مدت.
8-درمان به وسیله شاک‌ویو:این درمان غیر تهاجمی شامل ارسال امواج شوک به ناحیه آسیب دیده برای تحریک التیام و کاهش درد است.
- مداخله جراحی: در موارد شدید که همه‌ی درمان های محافظه کارانه که در موارد بالا اشاره شد نتوانستد دردها را تسکین دهند ،ممکن است جراحی را به عنوان درمان در نظر گرفت و جراحی شامل برداشتن خار پاشنه و رها کردن فاسیای کف پا برای کاهش فشار و کاهش درد است.
پیشگیری از خار پاشنه:
پیشگیری از خار پاشنه با انجام اقدامات زیر امکان‌پذیر است:
- حفظ وزن مناسب
- پوشیدن کفش طبی
- گرم کردن عضلات پا قبل از ورزش
- انجام حرکات کششی بعد از ورزش
- خودداری از فعالیت بیش از حد
نتیجه‌گیری:
در ابتدا برای خارپاشنه شما نزد یک پزشک ارتوپد بروید تا به طور دقیق تشخیص بدهند که شما دچار خارپاشنه هستید و سپس بعد ار آن پزشک براساس ویژگی‌های فردی خود افراد یک روند درمانی در نظر میگیرند.در صورتی که پزشک شما توصیه به استفاده از کفی،صندل و کفش مخصوص خارپاشنه کرد،مجموعه ما با مجهزترین دستگاه‌های اسکن پا و تشخیصی برای شما این موارد را به طور دقیق طراحی میکنند تا درد شما به طور ویژه‌ای کاهش پیدا کند.
