بریس پا ابزاریست که از طریق حمایت از اندامهای آسیب دیده بدن، در بهبود کیفیت زندگی و تسهیل انجام فعالیتهای روزمره ایفای نقش میکند. این وسیله که نوعی ارتز پا نیز به شمار میرود، کاربردهای گستردهای داشته و با اهداف مختلفی از جمله توانبخشی، اصلاح حرکت و کاهش درد از طریق تثبیت عضلات و مفاصل مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین باید گفت، بریس پا از نظر جنس نیز بسیار متنوع هستند؛ از جنسهای چرم و پلاستیکی گرفته تا نمونههایی که از با پارچههای فشاری ساخته میشوند را میتوانید در بازار بیابید. بنابراین برای انتخاب مناسبترین نوع این ابزار، باید از آگاهی و اطلاعات بسیاری برخوردار باشید و یا این که از متخصصان حاذق در این حوزه کمک بگیرید.
بریس پا چیست؟
بریس پا وسیلهای است که میتواند در قسمتهای مختلف پا مثل مچ و زانو قرار گیرد و بدین شکل سبب کاهش فشار روی مفاصل، محدود کردن یا هدایت حرکت و تنظیم راستای اندام تحتانی شوند. این ابزار که معمولا از نظر جنس بسیار متنوع هستند، بسته به نیاز بیمار، به صورت آماده یا به طور سفارشی قابل تهیه میباشند.
سفارش و خرید بریس پا مناسب چه کسانی است؟
کاندیدای اصلی استفاده از این ابزار عبارتند از:
- افراد دارای صافی یا گودی کف پا
- بیماران مبتلا به خار پاشنه و فاشئیت پلانتار
- بیماران دیابتی جهت جلوگیری از آسیب و زخم
- سالمندان برای بهبود تعادل، ثبات
- کودکان با مشکلات ساختاری و ناهنجاری
- ورزشکاران و افراد فعال
- افراد دارای اضافه وزن
- افرادی که زیاد میایستند
انواع بریس پا کدامند؟
نام بریس | کاربرد اصلی | منطقه تحت پوشش |
بریس زانو | آسیبهای رباطی و آرتروز | زانو |
بریس مچ پا | پیچ خوردگیهای مکرر و ناپایداری | مچ پا |
بریس AFO | افتادگی پا و فلج | مچ تا کف پا |
بریس کف پا | صافی کف پا، درد پاشنه | داخل کفش |
بریس KAFO | فلج و ضعف شدید عضلانی | زانو تا کف پا |
بریس آریزونا | صافی شدید کف پا، دیابت، آرتروز | مچ پا و کف پا |
به نقل از سایت katyfootcare :
بریس پا با تثبیت پا و مچ آن، از حرکت بیش از حد که میتواند وضعیت موجود را بدتر کند، جلوگیری میکند. بریسها، به تراز مجدد پا، بهبود تعادل و حمایت از عضلات ضعیف کمک خواهند کرد. بسته به نوع بریس، میتواند حرکت را برای اهداف درمانی محدود کرده یا امکان حرکت کنترل شده را برای تشویق به تحرک فراهم کند.
انواع بریسها و کاربردهایی که دارند عبارتند از:
بریس زانو (Knee Brace)
بریس زانو به پایداری زانو کمک نموده و از آسیبهای بیشتر جلوگیری میکند. میتوان گفت این بریس برای حمایت از مفصل زانو در آسیبهای ورزشی، آرتروز یا بعد از عمل جراحی استفاده میشود.
بریس مچ پا (Ankle Brace)
برای افرادی که مچ پایشان پیچ خوردگیهای مکرر دارد، این بریس بسیار مناسب است. به طور کلی بریس مچ پا، حرکتهای اضافی را محدود نموده و از آسیب مجدد جلوگیری میکند.
بریس AFO (Ankle-Foot Orthosis)
این بریس که از جنس پلاستیک یا فیبر کربن است، برای افرادی که دچار افتادگی پا یا فلج هستند، استفاده میشود. در واقع AFO به کنترل حرکت پا و بهبود راه رفتن کمک میکند.
بریس کف پا (Foot Orthotic Brace)
این نوع بریس که داخل کفش قرار میگیرد، برای اصلاح مشکلات کف پا مانند صافی کف پا، گودی بیش از حد و درد پاشنه طراحی شده است.
بریس KAFO (Knee-Ankle-Foot Orthosis)
KAFO یک بریس بلند است که زانو تا پا را پوشش میدهد. این نوع از بریس پا برای بیماران با ضعف شدید عضلانی یا فلج استفاده شده و کنترل کامل پا و زانو را فراهم میکند.
بریس آریزونا (Arizona Brace)
این مدل نوعی بریس سفارشی است که از چرم و مواد نیمه سخت ساخته میشود. بریس آریزونا برای مشکلات جدی و پیچیدهای مانند صافی شدید کف پا، آرتروز یا ناپایداری مچ پا قابل استفاده میباشد.
کاربرد بریس پا چیست؟
کاربرد اصلی بریس پا شامل موارد زیر است:
- ثبات بخشی: بریس با محدود کردن حرکات اضافه، باعث ثابت نگه داشتن مفاصل و عضلات آسیب دیده و کاهش درد عضلات میشود.
- اصلاح ناهنجاری: بریس پا برای تصحیح مشکلات ساختاری مانند صافی کف پا یا افتادگی پا استفاده میگردد.
- حفاظت و پیشگیری: در افرادی که دچار بیماریهایی مانند دیابت یا آرتروز هستند، بریس از بروز زخم و آسیب به پا پیشگیری میکند.
- بهبود عملکرد حرکتی: بریس به کودکان و سالمندان دارای مشکلات حرکتی کمک میکند تا بتوانند راحتتر و با ثبات بیشتری راه بروند.
عوامل زمینه ساز استفاده از بریس پا
برخی از مهمترین عوامل زمینه ساز استفاده از بریس پا عبارتند از:
- صافی کف پا یا گودی بیش از حد
- زانوی پرانتزی یا زانوی ضربدری در کودکان
- پیچ خوردگی مچ پا یا پارگی رباط
- پس از جراحیهای ارتوپدی و در دوره نقاهت
- داشتن بیماریهای مزمن و عصبی مانند آرتروز، دیابت و..
- فلج مغزی یا سکته مغزی و آموزش الگوی راه رفتن صحیح
- ورزشکاران و افراد فعال
- تضعیف بدن سالمندان
- اضافه وزن یا شغلهای پرفشار
مراحل ساخت و سفارش بریس پا
به طور کلی ساخت انواع بریس از جمله بریس ستون فقرات، پا و یا دست، یک فرآیند چندمرحلهای و تخصصی است که زیر نظر متخصصین انجام میشود. جزئیات این مراحل برای ساخت بریس پا در مرکز ارتوپدیک هلث به شکل زیر میباشد:
- در ارتوپدیک هلث پزشک یا متخصص ارتوپد مواردی از جمله قوس پا، نحوه راه رفتن و توزیع فشار روی کف پا را بررسی کرده تا در نهایت بهترین نوع این ابزار برای شما مشخص شود.
- در فرآیند ساخت بریس پا از اسکن سه بعدی دیجیتال از پا قالب گیری شده و یا این که از روش سنتی گچ گیری استفاده میشود.
- بر اساس اطلاعات جمع آوری شده از مرحله ارزیابی و قالب گیری، در نهایت بریسی تولید میشود که متناسب با نیازهای خاص شما باشد.
4. پس از آماده شدن، متخصص عملکرد آن را بررسی کرده و در صورت نیاز، تنظیمات لازم را برای راحتی و کارایی بیشتر انجام میدهد.
نحوه استفاده از بریس پا
ابزارهایی مانند ارتز مچ پا که در مهندسی پزشکی با هدف بهبود فعالیتهای حرکتی طراحی میشوند، معمولا به هنگام انجام فعالیتهایی همچون راه رفتن یا ایستادن استفاده شده و میتوانید در زمان استراحت آنها را باز کنید؛ بریس پا نیز از این قاعده مستثنی نمیباشد. دستورالعمل کلی برای استفاده صحیح از این ابزار عبارتند از:
- ابتدا یک جوراب نخی بلند بپوشید.
- روی یک صندلی یا لبه تخت بنشینید.
- بریس را به پا کنید.
- بندهای بریس را محکم کنید تا پا به طور کامل در جای خود قرار بگیرد و بریس روی پا نلغزد.
هنگام انتخاب و خرید بریس پا به چه نکاتی توجه کنیم؟
هنگام انتخاب و خرید بریس پا، توجه به نکات زیر ضروری است:
مشاوره با متخصص
در ابتدا با یک پزشک یا متخصص ارتوپد مشورت کنید. آنها با بررسی دقیق وضعیت شما، نوع بریس مناسب و زمان استفاده از آن را تعیین میکنند.
نوع بریس
به هنگام خرید بریس پا باید نسبت به تنوع آن آگاه باشید؛ چرا که انواع مختلفی از بریس پا وجود دارد که هر کدام برای شرایط خاصی طراحی شدهاند .
نوع و کیفیت مواد
جنس بریس پا باید با نیاز شما سازگار باشد. توجه به این نکته نه در رابطه با خرید بریس پا بلکه به هنگام تهیه سایر وسایل کمکی مانند پروتز پا نیز بسیار حائز اهمیت است.
راحتی و اندازه مناسب
بریس باید اندازه پای شما باشد، نه خیلی تنگ و نه خیلی گشاد. یک بریس نامناسب میتواند باعث ناراحتی و حتی آسیب بیشتر شود.
سفارشی سازی یا آماده بودن
بعضی از بریسها به صورت آماده در بازار موجود هستند، اما در موارد پیچیدهتر مانند صافی شدید کف پا، بریس سفارشی که با قالب گیری دقیق از پای شما ساخته میشود، بهترین نتیجه را خواهد داشت.
هماهنگی با کفش
مطمئن شوید که بریس انتخابی با کفشهای روزمره شما سازگار باشد. برخی بریسها به فضای بیشتری در کفش نیاز دارند.
قیمت و گارانتی
قیمت بریس پا بسته به نوع و کیفیت مواد متفاوت است. همچنین، درباره خدمات پس از فروش و گارانتی آن سؤال کنید تا در صورت نیاز به تنظیمات یا تعمیر، از پشتیبانی لازم برخوردار شوید.
چه عواملی قیمت بریس پا را مشخص می کند؟
قیمت بریس پا به عوامل مختلفی بستگی دارد که مهمترین آنها عبارتند از:
- نوع و کاربرد بریس: بریسهای ساده و آماده ارزانتر از بریسهای تخصصی و سفارشی هستند.
- جنس بریس: مهمترین عامل موثر روی قیمت بریس پا جنس آن است؛ به طور کلی استفاده از مواد پیشرفته مانند فیبر کربن، قیمت را افزایش میدهد.
- میزان سفارشی سازی: بریسهای ساخته شده با قالب گیری دقیق، گرانتر از انواع آماده هستند.
- تخصص کلینیک: کلینیکهای مجهزتر با متخصصین با تجربه اغلب قیمتهای بالاتری دارند.
- گارانتی و خدمات پس از فروش: برخی خدمات شامل تنظیمات مجدد، هزینه بیشتری خواهند داشت.
نتیجه گیری
بریس پا، ابزاری درمانی و حمایتی است که برای بهبود عملکرد، اصلاح ناهنجاری و کاهش درد در اندام تحتانی به کار میرود. این وسیله به بیماران با مشکلات مختلفی مانند صافی کف پا، خار پاشنه، افتادگی پا یا آسیبهای ورزشی کمک میکند تا حرکت راحتتر و ایمنتری داشته باشند. انواع بریس و ارتزهای سفارشی، هر کدام کاربرد تخصصی خود را دارند که انتخاب صحیح آنها باید با مشورت پزشک صورت گیرد.
سوالات متداول
- آیا استفاده از بریس پا دردناک است؟
در ابتدا ممکن است کمی احساس ناراحتی داشته باشید، زیرا بدن در حال عادت کردن به بریس است. اگر درد شدید یا طولانی مدت داشتید، باید با پزشک خود تماس بگیرید تا بریس را تنظیم یا تعویض کند.
- آیا میتوانم با بریس پا ورزش کنم یا فعالیتهای روزمره داشته باشم؟
بله، بسیاری از بریسها برای استفاده در فعالیتهای ورزشی و روزمره طراحی شدهاند. البته، نوع فعالیت شما به نوع بریس و توصیههای پزشک بستگی دارد.
- عمر مفید بریس پا چقدر است و چه زمانی باید آن را تعویض کرد؟
عمر مفید بریس پا بسته به نوع، جنس و میزان استفاده از آن متفاوت است. بریس های پلاستیکی چندین سال دوام دارند، در حالی که بریس های پارچهای و جورابی ممکن است هر چند ماه یکبار نیاز به تعویض داشته باشند.