پاها به عنوان عضو بسیار مهم در بدن، نقشی حیاتی در تحمل وزن بدن و حفظ تعادل در حین حرکت و ایستادن ایفا می‌کنند. بنابراین، هرگونه آسیب به پاها یا عضلات آن‌ها می‌تواند سبب بروز مشکلات بسیار جدی شود که یکی از این مشکلات می‌تواند اختلال در حرکت باشد. ارتز پا به عنوان یک ابزار بسیار مهم در ارتوپدی، به واسطه حمایت از عضلات و اصلاح ناهنجاری‌ها، برای بهبود این وضعیت استفاده می‌گردد. در واقع باید گفت، ارتز پا یک اصطلاح کلی بوده و شامل زیر مجموعه‌های جزئی‌تر یا به نوعی تخصصی‌تر می‌باشد. یکی از این زیر مجموعه‌ها بریس پا است که با قرار گیری به دور عضو آسیب دیده سبب اصلاح شکل اندام شده و عملکرد حرکتی فرد را بهبود می‌بخشد. اگر نمی‌دانید آرتز پا چیست و در رابطه با این وسیله مهم اطلاعات کافی ندارید، با ما همراه باشید.
ارتز پا چیست؟
به طور کلی، ارتز پا ابزاری بسیار مهم و کاربردی است که با اهداف مختلفی همچون تحمل وزن، اصلاح یا پیشگیری از ناهنجاری‌ها، کنترل حرکات ناخواسته و بهبود عملکرد بخش‌های متحرک بدن تجویز می‌شود. این وسیله پزشکی به واسطه توزیع صحیح فشار وارده به پا در قسمت‌های مختلف این اندام، از ایجاد آسیب‌های جدید جلوگیری می‌کند.
به نقل از منبع mstrust.org.uk :
هر وسیله ای که با هدف حمایت از اندام‌ها طراحی شده باشد و روی بدن پوشیده شود، ارتز نام دارد، مانند کفی‌ها، انواع بریس‌ها، کمربند‌های ستون فقرات و… . ارتزها از نظر ساختار و عملکرد با انواع پروتز متفاوت هستند؛ چرا که کاندیدای استفاده از این ابزار بر خلاف پروتز‌ها عضو خود را از دست نداده و صرفا احتیاج به یک ابزار برای حمایت کردن عضوی که از نظر عملکرد ضعیف شده دارند. به عنوان مثال، افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس یا MS جهت بهبود عملکرد حرکتی خود یا روان‌تر نمودن الگوی راه رفتن، می‌توانند از ارتزپا استفاده نمایند.
چه کسانی به سفارش و خرید ارتز پا نیاز دارند؟
اگر درگیر مشکلات حرکتی هستید و بخش زیادی از فعالیت‌های روزمره شما تحت تاثیر این مشکلات قرار گرفته‌اند، توصیه می‌شود که همین حالا برای سفارش و خرید ارتز پا اقدام کنید. باید گفت، بسیاری از مشکلات حرکتی با استفاده از این وسیله قابل اصلاح هستند، از جمله؛
صافی کف پا
توزیع نادرست وزن به واسطه از دست دادن قوس طبیعی پا در افرادی که کف پای صاف دارند سبب بروز مشکلاتی از جمله درد پا، زانو و کمر خواهد شد.
گودی بیش از حد کف پا
گاها تمرکز فشار بر پاشنه و سینه پا به علت قوس زیاد کف پا، عوارضی همچون درد را در پی خواهد داشت. جذب ضربه و توزیع فشار و در نهایت افزایش ثبات حرکتی، از فواید استفاده از ارتز برای افرادی که درگیر این مشکل می‌باشند، است.
خار پاشنه یا التهاب در کف پا
احساس درد شدید در پاشنه به هنگام راه رفتن، اولین و مهم‌ترین نشانه این عارضه است. ارتز با کاهش فشار بر پاشنه و حمایت از قوس پا، به تسکین درد کمک می‌کند.
دیابت
اسیب به پا به دلیل کاهش حس عصبی، یکی از معضلات افراد دیابتی است. ارتزهای مخصوص این بیماران با طراحی نرم و بدون درز، از ایجاد زخم و آسیب جلوگیری می‌کنند.
سالمندان
با افزایش سن، عضلات و مفاصل تحلیل می‌روند. انواع ارتز از جمله ارتزدست، پا و… با بهبود تعادل و کاهش فشار بر مفاصل، باعث می شوند تا سالمندان برای انجام کارهای روزمره خود، نسبت به اطرافیان خود احساس وابستگی کمتری داشته باشند.
ورزشکاران و افراد فعال
این افراد برای جلوگیری از بروزآسیب، بهبود عملکرد و جذب ضربات ناشی از فعالیت‌های شدید، از ارتزهای ورزشی استفاده می‌کنند.
سر پا ایستادن بیش از اندازه
افرادی که به واسطه شغل خود مجبور هستند ساعات طولانی از روز را سرپا بایستند، می‌توانند با استفاده انواع مثل ارتز پا و یا ارتز ستون فقرات از خستگی و درد پا و کمر پیشگیری کنند.
انواع ارتز پا
| نوع ارتز | کاربرد اصلی |
| ارتزهای سفارشی | درمان مشکلات پیشرفته و پیچیده پا، با طراحی اختصاصی برای هر فرد |
| ارتزهای آماده | جایگزین ارتزهای سفارشی برای مشکلات خفیف پا |
| ارتزهای AFO | اصلاح بدشکلی و کنترل مشکلات مچ پا و پا (برای استفاده در شب یا کفش) |
| ارتزهای KAFO | کنترل مفاصل زانو، مچ و ران، و جلوگیری از اسپاسم عضلانی |
| ارتزهای مفصل ران | تسریع روند درمان شکستگی لگن، تعویض مفصل یا دیسپلازی لگن |
| ارتزهای H.K.A.F.O | کمک به بیماران با عدم کنترل بر اندام تحتانی (مانند بیماران ام‌اس) |
| قوزک بند آتل دار | جلوگیری از پیچ‌خوردگی مجدد مچ پا، استفاده در صدمات ورزشی و آرتریت |
| واکر AFO | ثابت نگه داشتن مفصل مچ پس از شکستگی یا جراحی |
| زانوبند فنردار | کاهش فشار و نیروهای کششی در زانو، مخصوص ورزشکاران |
| بریس KNEE CAGE | تسهیل حرکت زانو، درمان عقب‌زدگی و آسیب‌های رباطی |
| بریس Point Knee | کاهش درد و التهاب ناشی از آرتروز و اصلاح انحرافات زانو |
انواع ارتزهای پا، براساس نحوه تولید و کارکرد به دسته‌‌های مختلفی تقسیم می‌شوند که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد.
دسته بندی بر اساس نحوه ساخت
دسته بندی ارتز پا براساس نحوه ساخت به صورت زیر خواهد بود:
· ارتزهای سفارشی
این نوع ارتزها به صورت انحصاری برای هر فرد و پس از معاینه دقیق توسط متخصص ارتوپدی ساخته می‌شود.
· ارتزهای آماده
این ارتزها که برای بهبود مشکلات خفیف پا توصیه می‌شوند، اغلب از جنس فوم اتیلن وینیل بوده و به صورت آماده در فروشگاه‌های تجهیزات پزشکی یا داروخانه‌ها موجود می‌باشند.
دسته بندی بر اساس عملکرد
دسته بندی انواع ارتز پا براساس عملکرد عبارتند از:
ارتزهای AFO
این ارتزها تحت عنوان ارتز مچ پا شناخته می‌شوند؛ چرا که معمولا طراحی آن‌ها به گونه‌ای است که از زانو به پایین، به‌ویژه مچ پا و کف پا را حمایت می‌کنند.
ارتزهای مفصل ران (Hip Brace)
از این مدل برای تسریع روند درمان افرادی که با مشکلاتی مانند شکستگی لگن، تعویض مفصل ران یا دیسپلازی لگن مواجه هستند، استفاده می‌شود.
ارتزهای H.K.A.F.O
این نوع برای بیمارانی که کنترل اندام تحتانی خود را از دست داده‌اند، مانند بیماران مبتلا به ام‌اس، کاربرد دارد.
قوزک بند آتل دار
این مدل برای صدمات ورزشی، آرتریت روماتوئید و دیستروفی عضلانی استفاده شده و از پیچ‌خوردگی مجدد پا جلوگیری می‌کند.
واکر AFO
این نوع ارتز پس از جراحی یا شکستگی مچ پا، با مفصل قابل تنظیم، بیشترین حمایت و ثبات را برای مفصل فراهم می‌کند.
زانوبند فنردار
این زانوبندها در ورزشکاران و پس از آسیب‌های زانو یا کشیدگی استفاده خواهد شد تا فشار و نیروهای ناخواسته را کاهش دهند.
ارتزهای KAFO
ارتزهای KAFO مخفف Knee-Ankle-Foot Orthosis به معنای ارتز زانو، مچ و پا هستند و برای حمایت از اندام تحتانی از ران تا کف پا طراحی می‌شوند.
کاربردهای ارتز پا
بخشی از کاربردهای آرتز پا عبارت است از:
- اصلاح ناهنجاری‌ها: ارتزها به اصلاح مشکلاتی مانند صافی کف پا، قوس زیاد و پای پرانتزی در کودکان و بزرگسالان کمک می‌کنند.
- افزایش ثبات و تعادل: ارتز پا به افرادی که به دلیل بسیاری از جمله بیماری دچار بی‌ثباتی در راه رفتن هستند، کمک می‌کند تا حدودی فعالیت‌های روزمره خود را به طور مستقل انجام دهند.
- جذب ضربه و محافظت: ورزشکاران و افرادی که اضافه وزن دارند، برای کاهش فشار بر مفاصل و جلوگیری از آسیب دیدگی از ارتز استفاده می‌نمایند.
- پیشگیری از زخم: برخی ارتزهای مخصوص از ایجاد فشار نقطه‌ای و زخم‌های پوستی، به خصوص در افراد دیابتی، جلوگیری می‌کنند.
- کاهش درد: ارتزها با حمایت از مفاصل و توزیع صحیح فشار، دردهای ناشی از خار پاشنه، التهاب فاشیای کف پا و آرتروز را تسکین می‌دهند.
نکات استفاده از ارتز پا + راهکارهای مراقبت از پوست
برای استفاده از انواع ارتز مثل ارتز دست، پا، زانو و… رعایت برخی از نکات الزامی است، از جمله:
- در ابتدا، از این وسیله برای مدت کوتاه و مشخصی استفاده کنید و به تدریج زمان آن را افزایش دهید تا پاهایتان به آن عادت کنند.
- به هنگام استفاده از بریس مچ پا، بهتر است جوراب‌های تمیز و بدون درز استفاده نمایید.
- هر روز ارتز را با یک پارچه مرطوب و صابون ملایم تمیز کرده و آن را در هوای آزاد خشک کنید.
- به طور منظم، قسمتی از پوستتان که زیر ارتز قرار گرفته را از نظر پوستی ببرسی کنید و و در صورت مشاهده هر گونه مشکلی اعم از قرمزی، تاول یا زخم با پزشک خود مشورت کنید.
- به هنگام استفاده از ارتز از کفشی استفاده کنید که فضای کافی داشته باشد تا به پایتان فشار اضافی وارد نشود.
راهنمای خرید ارتز پا
اگر قصد خرید ارتز پا را دارید، ارتوپدیک هلث با ارائه‌ی انواع ارتزهای استاندارد و تخصصی، گزینه‌ای مطمئن برای خرید شماست. در ارتوپدیک هلث می‌توانید با مشورت گرفتن از متخصصان این حوزه، با اطمینان از مناسب بودن قیمت ارتز پا، ارتز متناسب با نیاز فیزیکی و پزشکی خود را سفارش دهید. برخی از مواردی که به هنگام خرید ارتز پا باید به آن توجه کنید عبارت است از:
سایز مناسب
عملکرد عالی و راحت بودن انواع ارتز پا با میزان هماهنگی این ابزار با پای شما ارتباطی مستقیم دارد که باید به هنگام خرید به آن توجه شود.
قابلیت تنظیم
ارتزها را به کمک بندها یا مفاصل قابل تنظیم، می‌توانید به بهترین شکل با تغییرات بدن خود تنظیم نمایید.
راحتی و تهویه
تهویه مناسب برای جلوگیری از تعریق و ناراحتی، باید در کنار راحت بودن ارتز باید بررسی شود.
گارانتی و پشتیبانی
بهتر از فروشگاهای معتبر که خدماتی همچون گارانتی و خدمات پس از فروش را ارائه می‌دهند، خرید کنید.
قیمت مناسب
قیمت را با کیفیت و خدمات جانبی مقایسه کرده و در نهایت بهترین گزینه را انتخاب کنید.
قیمت ارتز پا وابسته به چه مواردی می‌باشد؟
از جمله عوامل موثر بر قیمت ارتز پا، باید به موارد زیر اشاره کرد:
- نوع ارتز: ارتزهای سفارشی به دلیل فرآیند ساخت پیچیده‌تر، از ارتزهای آماده گران‌تر هستند.
- مواد ساخت: استفاده از مواد با کیفیت بالا مانند فیبر کربن یا فوم‌های خاص، گاها سبب افزایش قیمت ارتز پا خواهد شد.
- نوع مشکل: برخی از ناهنجاری‌های پا که نیاز به طراحی خاص دارد، بر قیمت تأثیر می‌گذارد.
- تخصص سازنده: مهارت و تجربه متخصص ارتوپدی فنی که ارتز را می‌سازد نیز در برخی موارد روی هزینه نهایی موثر است.
- خدمات پس از فروش: برخی مراکز خدمات اضافی مانند تنظیمات مجدد یا گارانتی ارائه می‌دهند که در نهایت روی قیمت ارتز پا لحاظ خواهد شد.
- بیمه: بررسی کنید که ابزاری که مد نظر شماست تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرد یا خیر؛ چرا که این مورد می‌تواند بخش قابل توجهی از هزینه را کاهش دهد.
نتیجه گیری
ارتز پا یک ابزار درمانی مهم و موثر برای بهبود عملکرد و سلامت پاهاست. این وسایل کمکی، چه به صورت سفارشی برای مشکلات پیچیده و چه به صورت آماده برای عارضه‌های خفیف، به اصلاح ناهنجاری‌هایی مانند صافی کف پا، خار پاشنه و انحرافات زانو کمک می‌کنند. علاوه بر کاهش درد و افزایش ثبات، ارتزها در موارد خاصی نظیر بیماری دیابت و آسیب‌های ورزشی نقش محافظتی ایفا کرده و با توزیع مناسب وزن، از آسیب‌های بیشتر جلوگیری می‌کنند.
